“Açık, ortada, meydanda, herkesin içinde yapılan” işlere aleni denir. Aleni kelimesi, “gizli saklı olmayan, açık ve belli” anlamına gelir. Bu tür işler, herkes tarafından görülebilir ve bilinir.
Örnekler:
- Bir politikacının meydanda yaptığı konuşma
- Bir parkta yapılan konser
- Bir sokakta yapılan gösteri
- Bir pazarda yapılan alışveriş
Aleni işlerin bazı özellikleri:
- Gizlilik yoktur, herkes tarafından görülebilir ve bilinir.
- Şeffaflık vardır, herkes işin nasıl yapıldığını görebilir.
- Hesap verebilirlik vardır, işten sorumlu olanlar halka hesap verebilir.
Aleni kelimesinin birden fazla eş anlamlısı vardır. Bunlardan en yaygın kullanılanları şunlardır:
- Açık: Herkes tarafından bilinen, saklanmayan. Örnek: “Alenen yalan söylüyorsun.”
- Apaçık: Hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak şekilde açık ve belli. Örnek: “Suçlu apaçık ortadaydı.”
- Aşikâr: Gizli olmayan, açıkça görülen veya anlaşılan. Örnek: “Gerçek aşikâr.”
- Belli: Belirgin, kuşkusuz. Örnek: “Sonuç belliydi.”
- Açık seçik: Kesin ve net bir şekilde, kuşkuya yer bırakmayacak şekilde. Örnek: “Talimatlar açık seçikti.”
- Görünür: Gözle görülebilen. Örnek: “Uçak gökyüzünde görünür hale geldi.”
- Ortada: Herkes tarafından bilinen, saklanmayan. Örnek: “Ortada bir sorun var.”
- Açıkta: Saklanmadan, gizlenmeden. Örnek: “Her şey açıkta yapıldı.”